En büyük mutluluğu: insana birebir fayda sağladığı işler yapmak…
15 yaşından itibaren iş hayatında olan, pek çok sektörde sayısız tecrübe edinen, sosyal sorumluluk bilinci yüksek, işten arta kalan vaktinin neredeyse tamamını dezavantajlı kadın ve çocuklar için çalışarak geçiren bir iş kadını İlknur Cantürk. Makine sektöründe sayısı çok az olan kadın yöneticilerden biri olarak hem kendi sektöründe hem de diğer iş kollarında üretimden en üst yönetime kadar kadınların her alanda yer alması ve sayılarının arttırılması için çalışıyor. Cantürk, “Çalışma hayatım boyunca beni ne mutlu ve tatmin etti derseniz “insana birebir fayda sağladığım işler” diyor.
Çalışma hayatında 28 yıldan bu yana olan AAG Makina Yönetim Kurulu Üyesi İlknur Cantürk, makine sektöründe sayısı henüz az olan başarılı kadın yöneticilerden biri. Mücadele etmeyi, çalışmayı, üretmeyi, risk almayı seven, toplum sorunlarına duyarlı birisi o… Yoğun çalışma yaşantısına rağmen pek çok sivil toplum örgütünde aktif olarak yer alıyor, elini taşın altına koyuyor ve dünyayı daha da yaşanır kılmak için çalışıyor.
İşçi bir ailenin ilk çocuğu olarak İstanbul’da doğan İlknur Cantürk, çalışma hayatına çok erken yaşlarda henüz lise öğrencisi iken başladı. Bakırköy Lisesi’nde öğrenciydi. Hafta içi okula gidiyor, hafta sonu tezgahtarlıktan sekreterliğe pek çok farklı alanda tecrübe kazanıyordu. En büyük hayali konservatuara gitmekti. Müzik hayatında büyük bir yer kaplıyordu. Ama çok istediği konservatuar sınavlarını kazanamadı. Anadolu Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nde ön lisans eğitimini tamamladı, ardından aynı üniversitenin Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü’nü bitirdi. Ancak müzik tutkusu onu hiç bırakmadığı için sonraki yıllarda bu arzusunu Pera Güzel Sanatlar Akademisi’nde Kanun ve Türk Sanat Müziği eğitimi alarak giderdi.
Cantürk için eğitim çok önemli. Eğitim hayatını hiç sonlandırmayan Cantürk’ün deneyim kazandığı her alanla ilgili çok iyi üniversitelerden sayısız sertifikası var. “Her yeni iş benim için ayrı bir eğitim, sanki hayata tutunma serüvenim” diyen Cantürk’ün mottosu gerek iş hayatında gerekse özel yaşamında yaptığı ‘her işin en iyisini yapmak’. Bunun için hiç gocunmadan hem eğitim alıyor hem de tecrübeli kişilerden mentörlük alıyor.
Liseden sonra aralıksız olarak çalışıp pek çok alanda deneyim kazanan İlknur Cantürk, sağlık sektöründe Kalite Yönetim Temsilcisi ve idari Koordinatör olarak 10 yıl çalıştı. Bir çocuğu vardı, ikizleri doğunca çalışma hayatına 2 yıl ara verdi. 3 çocuklu bir anne olarak sert mesai saatleri içinde çalışması mümkün olmadı. 2008 yılında eşi ile birlikte AAG Makina’yı kurdular. Makine sektörü hiç bilmediği bir sektör olduğu için İlknur Cantürk, başta zorlansa da eşinin desteği ile çabuk adapte oldu. Eşi kendi sektör tecrübesiyle üretim kısmıyla, İlknur Cantürk ise idari ve kalite yönetim kısmıyla ilgilendi ve uyum içinde şirketlerini büyüttüler. Sonrasında ise 2014 yılında Pakkom Dış Ticaret A.Ş. şirketini kurdular, Cantürk aynı zamanda bu şirketin Genel Müdürlük görevini yürütüyor.
Makine sektöründe imalat ve ihracat yapan, basınçlı hava sistemleri alanında uzmanlaşan AAG Makina, sanayide kullanılan basınçlı havanın ayrıştırılması, filtre edilmesi, gazlarının ayrıştırılması alanında faaliyet gösteriyor. Sanayi ve endüstrinin her alanında kullanılan basınçlı hava kurutucu filtreleri ve gaz jeneratörleri üretip ihraç eden AAG Makina, Avrupa başta olmak üzere Türk Cumhuriyetleri, Rusya, Afrika, Hindistan’ın da aralarında olduğu 35 ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Şirket, önümüzdeki dönemde Amerika kıtasına ihracat yapmaya hazırlanıyor. Ar-Ge ve inovasyona çok önem verdiklerini ve ürünlerinin hepsinin patentli olduğunu söyleyen İlknur Cantürk, müşteri ihtiyaçlarına yönelik de ürünler üretip markalama yaptıklarını ve yenilikçi özelliklerinden dolayı uluslararası pazarda tercih edildiklerini söylüyor.
İç pazarda da yüzde 50 pazar payına sahip olduklarını belirten Cantürk, 2010 yılından bu yana gaz jeneratörleri üretimine de başladıklarını ve bu alanda Türkiye’deki ilk üretici olduklarını vurguluyor. Cantürk, “Kompresör kullanılan her yerde biz de varız. Özellikle PSA teknolojisi yani Oksijen ve Nitrojen (Azot) jeneratörlerinde, modüler dizaynda Alüminyum Eloksallı profilden üretim yapan ilk firmayız. Bu şekilde ithalatı büyük ölçüde önlediğimizi söyleyebiliriz. Yerli üretimin önemini biliyor ve çalışmalarımızı bu yönde sürdürüyoruz” diyor.
İhracatta öncelik pazar araştırması
İlk ihracata başlamalarının önce masa başında pazar araştırmaları süreciyle olduğunu bildiren Cantürk, “İhracata başlamak ayrı bir süreç, sürdürebilirliği ayrı. Gideceğiniz ülkenin pazarını ve oyuncularını iyi tanımak gerekir. Ülkelerin ticaret anlayışı farklı. Her ülkeye girişte farklı belgeler farklı testler istenebiliyor. Vergi oranları farklı. İyi bir gümrükçü firmasıyla çalışmak lazım. İhracatı geliştirmek için yurtdışı ihtisas fuarlara katılım da çok önemli. İhracatla ilgili kısa kurslara katılıp ihracat süreçleri hakkında bilgi edinmek de atlanmaması gereken bir diğer konu” diye konuşuyor.
“Üretimde sadece 1 kadın çalışıyor”
AAG Makina olarak, kadınların yeteneklerini gelecekteki iş gücü stratejileri için çok önemli bulduklarını ve dijitalleşme sürecinde ekiplerinde daha fazla kadına yer vermek istediklerinin altını çizen Cantürk sözlerini şöyle sürdürüyor: “Sanayinin her alanında olduğu gibi makine sektöründe de kadın çalışan sayısı maalesef çok az. Üretimde Endüstri Meslek Lisesi veya ön lisans elektrik, elektronik, makine, soğutma bölümlerinden mezun olanlar çalışıyor. İlgili bölümlerde kız öğrencilerimizin sayısı çok az. Ne kadar istesek de mezun bulamadığımızdan çalıştıramıyoruz. Beyaz yakalı çalışanlarımız, üst yönetimde ve ofis bölünde kadın çalışan oranımız yüzde 55 erkek, yüzde 45 kadın diyebiliriz. Üretimde sadece 1 kadınımız çalışmakta. Bu sayıyı arttırmak için birçok meslek lisesinde faaliyet düzenliyoruz. Hamisi olduğumuz okulda veli bilinçlendirme toplantılarına katılıyoruz. Kız çocuklarının meslek liselerine yönlendirmelerinin önemini anlatıyoruz.”
Makine sektöründe Türkiye’de ve yurtdışında kadın temsiliyeti az olmasına rağmen cinsiyete dayalı herhangi bir pozitif veya negatif ayrımcılık ile karşılaşmadığını dile getiren Cantürk, “Teknik Meslek liselerinde ve Mühendislik Fakültelerinde kadınlarımızın sayısı arttırılmalı. Çocuk ve yaşlılara bakmak, ev işlerini yapmak sadece kadının görevi olmamalı. Kadının ne durumda olursa olsun çalışması taraftarıyım. Kadın ve kadının ekonomik özgürlüğü, kadın hakları, kadın girişimciliği konuları özel ilgi alanım. Okul yıllarımda ekonomik özgürlüğümü kazanmak bana güç verdi. Her zorluğun üstesinden daha kolay geldim. 15 yaşından itibaren edindiğim tecrübeler beni bugüne getirdi” şeklinde konuşuyor.
Kariyeri boyunca cinsiyet eşitliği, kadının iş hayatındaki yeri ve çocuklarla ilgili yürütülen birçok projede yer alan İlknur Cantürk, girişimci kadınları tek bir platformda bir araya getirmeyi hedeflediği tescilli markası Marka Kadınlar Platformu’nu hayata geçirdi. Kurucularından olduğu Hayata Dokun Derneği ve Bilişim Derneği’nin düzenlediği KINA (Kadınlara İnterneti Öğretiyoruz) Projesi’nde dernek ekibiyle birlikte çalışamayan, evde çocuk ve yaşlı bakan kadınlara internet ve e-ticaret eğitimleri verdiler. Cezaevlerindeki kadınlar ve onların yanında kalan 0-6 yaş grubu çocuklar için etkinlikler düzenlediler ve cezaevindeki kreşlere destek oldular. Yurtlarda kalan öğrenciler için yardım etkinlikleri organize eden Cantürk ve ekibi, Eyüp Çocuk Yuvası’nda kalan çocuklara müzik dersleri verip, akademik eksiklerini tamamladılar ve yine aynı bilinçle; Kasımpaşa Çiğdem Özkan Çocuk Yuvası’nda gönüllü anne projesinde yer aldılar.
İşten arta kalan zamanını bolca okuyarak geçiren Cantürk en çok biyografi kitapları okumayı seviyor. Müzik ise hayatının merkezinde. Çalışırken, yemek yaparken, yemek yerken, dinlenirken, spor yaparken ve araba kullanırken müzik dinliyor, şarkı söylüyor. Eşi ve çocukları da müzikle son derece ilgili. Çocukları piyano, gitar ve ukulele çalıyor. Kendisi de kanun çalan Cantürk, halen iş insanlarının oluşturduğu bir gurup ile koro çalışmalarına katılıp konserler veriyor.
Pek çok sivil toplum örgütünde aktif olarak görev yapan Cantürk, Makina İmalatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi, TOBB İstanbul Genç Girişimciler Kurulu’nda İcra Kurulu Üyesi, TOBB İstanbul Kadın Girişimciler Kurulu Üyesi, Hayata Dokun Derneği Kurucu Yönetim Kurulu Üyesi, AWID (Kalkınmada Kadın Hakları Derneği) Üyesi, AİP (Acil İhtiyaç Projesi) Üyesi ve TEMA üyesi olarak görevlerini sürdürüyor. İlknur Cantürk ayrıca, Genç Başarı Eğitim Vakfı TOBB Kadın Girişimciler Kurulu, İSO Koza Girişim Hızlandırma Programı, İTÜ Çekirdek, İSO MEİP ve İTO gibi kurumlarda mentörlük eğitimleri veriyor.
“Kadının faydasını en üst seviyeye çıkaracak politikalar üretilmeli”
Kadınlarda eğitim seviyesinin arttıkça, iş gücüne katılımın da arttığına dikkat çeken İlknur Cantürk, kız çocuklarının mutlaka eğitim almalarını sağlamak gerektiğine vurgu yapıyor. Türkiye’de kadınların iş hayatına atılmasının önünde birçok zorlayıcı neden bulunduğunu belirten Cantürk, “Bu nedenleri sermaye ve teknolojiye sınırlı erişim, ağlar ve bilgi kaynaklarının yetersizliği, bilgi ile sınırlı erişim, iş mülkiyet ve geliştirme, yasal ve politika engelleri ve işe mutabakat sağlama ve aile içi sorunlar ve kaygılar olarak sıralayabiliriz. Kadınların çalışmasındaki en büyük engelleri çocuk ve yaşlıların bakımlarını sağlayıp, onları tekrar çalışma hayatına itebiliriz. Kadınların girişimci olmasının önündeki engellerin kaldırılması kararlı ve istikrarlı politikalarla hayat bulur. Güçlü toplumun inşası kadınların güçlenmesiyle mümkün olacağından; kadınların devam eden ailedeki rolünün de hesaba katılarak piyasalara katılımı, kredilere ulaşımı ve finansal destek gibi mekanizmalar aracılığıyla teşvik edilmesi, kadınlara destek sağlayan kurumlar arasında eşgüdüm sağlanarak kadının faydasını en üst seviyeye çıkaracak şekilde politika üretilmesi gerekiyor” diyor.
